Doğru Diyet Nedir ve Diyet Türleri Nelerdir?

Modern çağımızda sağlıklı yaşam bilincinin artmasıyla beraber, insanlar sadece kilo vermek için değil, aynı zamanda genel sağlık durumlarını korumak ve yaşam kalitelerini artırmak için de çeşitli diyet türlerine yönelmektedir.

Diyet, genel olarak toplumda kısıtlama olarak algılansa da aslında bireyin fiziksel ihtiyaçlarına göre planlanmış bir beslenme düzeni anlamına gelmektedir. Doğru ve dengeli bir diyet, vücudun ihtiyaç duyduğu enerji ve besin değerlerini dengeli bir şekilde almasını sağlamaktadır. Fakat her bireyin; yaşam tarzı, metabolizması ve hedefi farklı olduğu için, uygulanacak diyetin bireye özel olması oldukça büyük önem taşımaktadır.

Akdeniz Diyeti, dünya genelinde en sağlıklı beslenme planı olarak kabul edilmektedir. Zeytinyağı, balık, meyve, sebze, tam tahıllar ve kuruyemiş gibi doğal besinlere dayanmaktadır. Söz konusu bu diyet türü; kolesterolü dengeler, kalp sağlığını korur ve bağışıklık sistemini de güçlendirir. Ayrıca; Akdeniz Diyeti, esnek yapısı sayesinde uzun süreli uygulanabilirliği ile öne çıkmaktadır. Hem dengeli ve düzenli bir diyet hem de sürdürülebilir bir yaşam tarzı arayanlar için ideal bir seçenek olarak öne çıkmaktadır. Genel olarak Akdeniz Bölgesi’nde yaşayan insanların diyet tarzı örnek alınarak ortaya çıkmış bir tür diyet uygulamasıdır.

Vegan ve Vejetaryen Diyetler: Bitkisel Odaklı Beslenme

Son yıllarda popülerliği hızla artan vejetaryen ve vegan diyet türleri, hayvansal ürünleri sınırlayan veya tamamen dışlayan beslenme yaklaşımları olarak öne çıkar. Vejetaryen bireyler; genel olarak et tüketmezken, veganlar; süt, bal ve yumurta gibi hayvansal besinleri de tüketmez. Bitkisel kaynaklı beslenme, yüksek lif oranı ve düşük doymuş yağ içeriği ile kalp sağlığını destekler. Ancak; protein, demir minerali ve B12 vitamini gibi birtakım besin ögelerinin eksik alınmaması için doğru bir diyet planı oluşturulmasına dikkat edilmelidir.

Aralıklı Oruç: Zaman Odaklı Diyet

Aralıklı oruç diyetinde ise ne yediğinizden çok ne zaman yediğiniz önemlidir. En yaygın modeli 16:8 yöntemidir; yani 16 saat aç kalınır ve 8 saatlik bir zaman diliminde de yemek yenilir. Bu diyet türünde; metabolizmayı hızını arttırmaya, insülin dengesini düzenlemeye ve kilo verme sürecini desteklemeye yardımcı olunması amaçlanır. Ancak; uzun süreli açlık dönemleri, bazı kişilerde yorgunluk, baş ağrısı veyahut odaklanma sorunlarına yol açabilmektedir. Bu sebeple bu diyet türü de bireysel ihtiyaçlara göre alanında yetkin bir diyetisyen veya beslenme uzmanı tarafından planlanmalıdır.

Ketojenik Diyet: Yağdan Gelen Enerji

Son dönemlerin en popüler diyetlerinden olan ketojenik diyet, karbonhidrat alımını minimize edip yağ ve protein tüketimini artırmaya dayalı bir beslenme modelidir. Bu diyet türü, vücudu ketozis denilen bir metabolik duruma sokarak enerji kaynağı olarak yağların kullanılmasını sağlamaktadır. Hızlı kilo verme süreci ile öne çıkan ketojenik diyet, kısa vadede etkili olabilir; ancak uzun vadede dikkatli bir şekilde uygulanmalıdır.

Düşük karbonhidratlı yapısı sebebi ile enerji eksikliği, kabızlık veya vitamin yetersizliği gibi pek çok çeşitli yan etkileri görülebilir. Bu nedenle de sağlıklı bireylerde pek çok çeşitli sıkıntılı sonuçlara sebebiyet verebilmektedir. Ketojenik diyetin kesinlikle bir diyetisyen veya beslenme uzmanı gözetiminde uygulanması gerekmektedir. Genel olarak bazı spesifik hastalıkların tedavisinde kullanılmaktadır.

Diyet Türlerinin İnsan Sağlığı Üzerindeki Etkileri

• Her birey, kendine özgü bir metabolizma yapısına sahiptir ve yaşam tarzı ve hedefleri farklıdır.
• Bu sebeple de farklı diyet türleri arasından seçim yaparken mutlaka uzman desteği alınmalıdır.
• Dengeli ve sağlıklı beslenme planı, yalnızca kilo kaybını değil; aynı zamanda uzun vadeli doğru diyet alışkanlıklarını da kapsamalıdır.
• Bu noktada da alanında yetkin bir diyetisyen veyahut beslenme uzmanından destek alınması oldukça önemlidir.