Öne çıkan modeller arasında, lise eğitiminin ilk üç yılını zorunlu kılan ve son yılı üniversiteye hazırlık süreci olarak yapılandıran “3+1 modeli” ile ilk iki yıl sonunda diploma verilmesini, ardından isteğe bağlı iki yıllık akademik veya mesleki eğitimi içeren “2+2 modeli” yer alıyor.
Eğitim-Bir-Sen’den Kapsamlı Araştırma
Eğitim-Bir-Sen Genel Sekreteri Talat Yavuz, eğitim sistemlerinin toplumların ihtiyaçları doğrultusunda sürekli gözden geçirilmesi gerektiğini vurguladı. Bu anlayışla 12 yıllık zorunlu eğitim sistemini yeniden değerlendirmek üzere kapsamlı bir araştırma başlattıklarını belirten Yavuz, Milli Eğitim Bakanlığı politika belgeleri, TBMM tutanakları, STK analizleri ve uluslararası raporlar ışığında mevcut sistemin güçlü ve sorunlu yönlerini incelediklerini aktardı.
Yavuz, araştırmalar sonucunda eğitimin niteliğini artırmak, kaynakları daha verimli kullanmak ve öğrencilere ilgi-yeteneklerine uygun kariyer yolları sunmak amacıyla sistemin yeniden yapılandırılmasının gerekliliğine işaret etti. Nihai hedeflerinin, katılımcı ve çözüm odaklı bir model önerisi sunmak olduğunu belirten Yavuz, modelde lise son yıllarının isteğe bağlı hale getirildiği modüler bir yapı, okul öncesi eğitimin zorunlu ve ücretsiz olması, STEM alanlarına dayalı esnek müfredat ve çevrim içi eğitim günlerinin yer aldığını ifade etti.
Akademisyenlerden Esneklik Vurgusu
Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Turgay Öntaş ise eğitim sisteminin yeniden yapılandırılmasında sosyal, ekonomik ve kültürel bağlamın göz önünde bulundurulması gerektiğini söyledi. 2+2 modelinin, ilk iki yılı temel akademik yeterliliklerin kazandırıldığı zorunlu eğitim, sonraki iki yılı ise tercihe bağlı akademik ya da mesleki gelişim dönemi olarak düzenlenebileceğini belirtti.
Öntaş, böyle bir sistemin başarılı olabilmesi için güçlü bir kariyer rehberliği mekanizmasının kurulması gerektiğine dikkat çekerek, yükseköğretime geçiş sisteminin de bu yeni modele göre yeniden kurgulanmasının önemini vurguladı.
“3+1 Modeli Üniversiteye Hazırlık İçin Uygun”
Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. İsmail Hakkı Mirici ise eğitim sisteminin geliştirilmesinde OECD ülkelerindeki örneklerden ve bilimsel araştırmalardan yararlanılması gerektiğini belirtti. Mesleki ve teknik eğitime daha fazla önem verilmesi gerektiğini söyleyen Mirici, meslek liselerinden meslek yüksekokullarına ve oradan da üniversitelere sınavsız geçiş hakkının planlı biçimde uygulanmasının önemine işaret etti.
Prof. Dr. Mirici, zorunlu lise eğitiminden vazgeçilmemesi gerektiğini belirterek, “Ancak 4 yıllık lise eğitimi içinde 12. sınıfın üniversiteye hazırlık yılı olarak yapılandırılması, yani 3+1 modeli, uygulanabilir bir yenilik olabilir” dedi.
Milli Eğitim Bakanlığı Süreci Takip Ediyor
Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin de geçtiğimiz günlerde katıldığı bir programda, önerilen tüm modelleri titizlikle takip ettiklerini belirterek, “Bu modellerden süzülerek çıkan, üzerinde uzlaşılan önerileri değerlendireceğiz. Şu an alınmış bir kararımız yok, ancak gerekirse karar alırız,” ifadelerini kullandı.