İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, helikopter kazasında yaşamını yitirdi. Reisi'nin bulunduğu helikopter, zorlu hava koşulları nedeniyle Doğu Azerbaycan eyaletindeki dağlık arazide kaza yaptı. İranlı yetkililer, helikopterde bulunan Reisi ve Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan'ın kazada hayatını kaybettiğini açıkladı. Uzun süre helikopter enkazına ulaşılamadı ve Türk Akıncı TİHA'sı İran arama ekiplerine enkazı bulmaları için en önemli desteği verdi.
Azerbaycan'dan kalkan helikopterde, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Tebriz Cuma İmamı Ayetullah Ali Haşim ve Doğu Azerbaycan Eyalet Valisi Malik Rahmeti bulunuyordu. Reisi, ortak baraj açılışı nedeniyle bölgeye gitmişti.
İranlı yetkililer, helikopterde bulunan Reisi ve Dışişleri Bakanı Abdullahiyan'ın öldüğünü duyurdu.
Arama-Kurtarma Çalışmaları
Arama-kurtarma ekipleri, saatlerdir kazanın olduğu bölgeye ulaşmak için çabaladı. Çalışmalar, havanın kararması ve zorlu hava şartlarına rağmen sürdü. Bölgede sisli havanın yanı sıra kar yağışı da aralıklarla etkili oldu.
"2 Kişiyle İrtibat Kuruldu"
İlerleyen saatlerde İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı Muhsin Mansuri, "Birkaç kez helikopter içerisindekiler ile irtibat kurduk ve konuştuk; 2 kilometrelik bir alan içerisinde arama yapıyoruz" açıklamasını yaptı. İrtibat kurulan kişilerden birinin yolcu, diğerinin mürettebattan olduğu belirtildi.
Türkiye'den Aramalara Destek
İran'ın talebi üzerine Türkiye, arama çalışmaları için Akıncı TİHA ve bir gece görüş kabiliyetli Cougar tipi helikopter gönderdi. Akıncı TİHA, dağlık bölgede göreve başladıktan sonra helikopter enkazının olabileceği düşünülen bir ısı kaynağı tespit etti. Bu bölgenin koordinatları İran makamlarına gönderildi. İran yönetimi, bölgeye onlarca arama ekibi gönderdi. Ekipler, zorlu hava ve coğrafi koşullar nedeniyle helikopter enkazına ulaşmakta zorluk yaşadı.
Yetkililer, helikopter enkazını tamamen yanmış halde buldu. İranlı yetkililer, Reisi ve Dışişleri Bakanı Abdullahiyan'ın helikopter kazasında hayatını kaybettiğini açıkladı. Reisi ve beraberindeki heyet, Azerbaycan'da katıldıkları baraj açılışından dönüyordu.
Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Geçici Olarak Görevi Devralacak
İran Anayasası'nın 131'inci maddesi, cumhurbaşkanının ölümü halinde, ülke liderinin (Ali Hamaney) atamasıyla, birinci cumhurbaşkanı yardımcısının cumhurbaşkanının yetki ve sorumluluklarını devralmasını öngörüyor. Meclis başkanı, yargı erki başkanı ve birinci cumhurbaşkanı yardımcısından oluşan kurul, yani yasama, yürütme ve yargı başkanları, yeni bir cumhurbaşkanının en fazla 50 gün içerisinde seçilmesi için süreci düzenlemekle yükümlü.
Yas ve Tören Hazırlıkları
İran genelinde büyük bir yas ilan edildi ve bayraklar yarıya indirildi. Reisi ve Abdullahiyan'ın cenaze törenlerinin büyük katılımla gerçekleştirileceği bildirildi. Törenlere İran'ın üst düzey yetkililerinin yanı sıra birçok yabancı devlet temsilcisinin de katılması bekleniyor.
Reisi’nin Hayatı ve Siyasi Kariyeri
İbrahim Reisi, 2021 yılında İran Cumhurbaşkanı olarak seçildi. Kariyeri boyunca yargı sistemi içinde çeşitli görevlerde bulundu ve 2019 yılında İran Yargı Erki Başkanlığına atanmıştı. Reisi, muhafazakar politikaları ve sert tutumlarıyla tanınıyordu. Cumhurbaşkanlığı dönemi, özellikle ABD ile nükleer anlaşma müzakereleri ve ekonomik sıkıntılar gibi zorlu süreçlerle geçti.
Abdullahiyan’ın Diplomatik Vizyonu
Hüseyin Emir Abdullahiyan, dışişleri bakanı olarak görev yaptığı süre boyunca İran'ın dış politikadaki sert ve bağımsız çizgisini sürdürdü. Ortadoğu'daki krizlerde aktif rol aldı ve İran'ın bölgesel stratejilerini belirleyen isimlerden biri oldu.
Geçici Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı'nın Mesajı
Geçici Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı, ulusa hitaben yaptığı konuşmada, "Bu zorlu günlerde birliğimizi korumalı ve Cumhurbaşkanı Reisi'nin vizyonunu devam ettirmeliyiz" dedi. Ayrıca, yeni cumhurbaşkanı seçimi için sürecin şeffaf ve hızlı bir şekilde yürütüleceğini belirtti.
Uluslararası Tepkiler
Reisi ve Abdullahiyan'ın ölümü, dünya genelinde çeşitli tepkilere yol açtı. Birçok lider, İran halkına başsağlığı mesajları iletti. Özellikle komşu ülkelerden gelen destek ve taziye mesajları dikkat çekti.
Seçim Süreci ve Beklentiler
İran Anayasası gereği, cumhurbaşkanının ölümü durumunda en fazla 50 gün içinde yeni seçimlerin düzenlenmesi gerekiyor. Bu süreçte, adayların belirlenmesi ve kampanya sürecinin hızla organize edilmesi bekleniyor. Yeni cumhurbaşkanının belirlenmesi, İran'ın iç ve dış politikalarını nasıl şekillendireceği konusunda büyük bir merak konusu.
Sonuç ve Değerlendirme
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin ve Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan'ın trajik ölümü, ülke içinde büyük bir boşluk yarattı. Bu olay, İran'ın siyasi dengelerini ve gelecekteki yönelimlerini etkileyecek önemli bir dönüm noktası olarak görülüyor. Yeni liderin kim olacağı ve nasıl bir politika izleyeceği, hem İran hem de dünya için kritik öneme sahip olacak.
