Saat 18.31’de Trump, kapıya çıkarak Erdoğan’ı beklemeye başladı. Kısa süre sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın aracı Beyaz Saray kompleksine giriş yaptı. Trump, Erdoğan’ı kapıda karşılayarak tokalaştı ve iki lider gazetecilere poz verdikten sonra içeri geçti.
İki Liderden Ortak Açıklamalar
Basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Trump, Erdoğan için “Ülkesinde ve dünyada saygı duyulan bir lider. Kendisine büyük saygım var. Çok iyi bir ilişkimiz var. Türkiye ile ticareti artıracağız. Görüşmede F-16 ve F-35 konularını konuşacağız. Erdoğan’ın net fikirleri var ve harika işler yapıyor. Kendisini burada ağırlamak büyük bir şeref” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ise “İkili ilişkilerde farklı bir süreci yaşıyoruz. F-16 ve F-35 konusunu etraflıca görüşeceğiz” dedi.
Trump, CAATSA yaptırımlarının kaldırılabileceğini ve gümrük vergilerinin de gündeme geleceğini belirtti. Ayrıca, Gazze konusunda anlaşma ihtimaline dikkat çekerek, “Herkes bu savaşın bitmesini istiyor. Gazze için adım atılabilir” ifadelerini kullandı.
“F-35 satımı yapılacak mı?” sorusuna Trump, “Evet bu konuda görüşüyoruz” yanıtını verdi.
Rusya-Ukrayna savaşına da değinen Trump, “Ruslar toprak kazanamıyor. Artık durmalarının zamanı geldi. 7 savaşı bitirdim, bu da bitmesi gereken savaşlardan” dedi.
Suriye konusunda ise “Bu, Erdoğan’ın başarısı. Türkiye için büyük bir zafer” ifadelerini kullanan Trump, yaptırımların kaldırılmasının da gündeme gelebileceğini söyledi.
Görüşmenin Öncesi
Trump, 3 gün önce yaptığı açıklamada, Erdoğan’ı 25 Eylül’de Beyaz Saray’da ağırlayacağını duyurmuş, “Her zaman çok iyi bir ilişkimiz oldu. Onu görmeyi sabırsızlıkla bekliyorum” demişti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan da sosyal medya paylaşımında, görüşmede ticaret, yatırım ve savunma sanayisi başta olmak üzere birçok konunun ele alınacağını vurgulamıştı. Erdoğan, “Görüşmenin ortak küresel barış vizyonumuz çerçevesinde bölgemizdeki savaşların durmasına katkı sunacağına inanıyorum” ifadelerini kullanmıştı.
Liderler son olarak Haziran ayında NATO Zirvesi kapsamında Hollanda’nın Lahey kentinde yüz yüze görüşmüştü.
Gazze Gündemin Ön Sırasında
Görüşmede ana gündem maddelerinden biri Gazze olacak. Türkiye, İsrail’in Filistin’e yönelik operasyonlarını uluslararası platformlarda sürekli gündeme getiriyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan da BM Genel Kurulu’ndaki konuşmasında Gazze’deki insanlık dramına dikkat çekmişti.
Boeing Uçak Alımları Masada
Ziyaret kapsamında THY’nin Boeing’den uçak alımı da gündeme gelebilir. THY Genel Müdürü Bilal Ekşi, Boeing’den 300 uçak alımı için görüşmelerin sürdüğünü açıklamıştı. THY Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Bolat ise fiyat, teslimat ve motor bakım maliyetlerinde iyileştirme beklediklerini duyurmuştu.
THY, 2023 yılında 2030’a kadar 600 yeni uçak almayı planladığını, bunun 300’ünün Airbus’tan, 300’ünün ise Boeing’den alınacağını açıklamıştı. Boeing’den alınacak uçakların 787 Dreamliner ve 737 MAX modellerinden oluşması bekleniyor.
Bloomberg ve Reuters’in aktardığına göre, Boeing’in 250 uçak için Türkiye’den onay beklediği, ayrıca iki ABD’li şirketten yapılacak alımların da görüşmede gündeme gelebileceği belirtiliyor.
Savaş Uçakları ve Savunma Dosyası
Görüşmede Lockheed Martin üretimi F-16’lar da masada olacak. Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, geçtiğimiz yıl yaptığı açıklamada, 40 F-16 Block 70 için 1,4 milyar dolarlık ön ödeme yapıldığını, ancak 79 modernizasyon kitinden vazgeçildiğini söylemişti.
Türkiye, F-35 projesine 1999 yılında dahil olmuş ancak Rusya’dan alınan S-400 sistemleri sonrası programdan çıkarılmıştı. ABD, üretilen 6 adet F-35A savaş uçağını teslim etmemiş, bu uçaklar ABD’de depolanmıştı.
Savunma Sanayii Başkanı Prof. Dr. İsmail Demir, Türkiye’nin F-35 programına yaptığı yatırımın 1,4 milyar dolar olduğunu açıklamıştı. Bakan Güler, Hava Kuvvetleri’nin şu aşamada 40 adet F-35’e ihtiyaç duyduğunu belirtirken, Ankara Eurofighter Typhoon seçeneğini de değerlendiriyor.